شوک سنگین ایران به عراق / شبکه برق عراق فلج شد
به گزارش اقتصاد آنلاین ، وزارت برق عراق روز سهشنبه اعلام کرد که ایران بهطور کامل صادرات گاز به این کشور را متوقف کرده است. این اقدام موجب از کار افتادن بخش بزرگی از شبکه برق عراق شده و بین ۴ هزار تا ۴ هزار و ۵۰۰ مگاوات از ظرفیت تولید برق این کشور را از مدار خارج کرده است.
این توقف ناگهانی که تهران آن را به «شرایط نامساعد» نسبت داده، به بحران مزمن کمبود برق در عراق دامن زده است. عراق بخش بزرگی از برق خود را در نیروگاههای گازی تولید میکند که با گاز طبیعی کار میکنند و قطع گاز، مشکلات جدی در تامین برق ایجاد کرده است.
جزئیات فنی و آمار کلیدی بحران برقی عراق
بر اساس بیانیه رسمی وزارت برق عراق، ایران ارسال گاز به نیروگاههای این کشور را بهطور کامل قطع کرده است. آمار کلیدی این بحران در جدول زیر آمده است:
مورد
مقدار
کاهش ظرفیت تولید برق
۴,۰۰۰ تا ۴,۵۰۰ مگاوات
سهم ایران از برق و گاز عراق
۳۵ تا ۴۰ درصد
دلیل اعلامشده توسط ایران
شرایط نامساعد
ایران هیچ توضیح فنی یا سیاسی مشخصی ارائه نداده، اما این قطع صادرات در حالی رخ داده که چند ماه پیش، ایالات متحده معافیت تحریمی را که به عراق اجازه پرداخت هزینه واردات برق از ایران را میداد، لغو کرده بود.
اهمیت استراتژیک و وابستگی انرژی عراق
ایران بین ۳۵ تا ۴۰ درصد از برق و گاز مورد نیاز عراق را تامین میکند و توقف این جریان، ضربهای جدی به ثبات عراق و تامین خدمات پایه در این کشور محسوب میشود. زمانبندی این اقدام، گمانهزنیها درباره فشار سیاسی و اقتصادی را تقویت کرده؛ فشاری که میتواند به اجرای تحریمهای آمریکا، تنشهای منطقهای یا اختلافات دوجانبه بر سر بدهیهای پرداختنشده مرتبط باشد.
این بحران بار دیگر ناکامی دولتهای پیاپی عراق را در متنوعسازی منابع انرژی و ایجاد زیرساختهای مستقل تولید برق آشکار میکند. عراق با وجود درآمدهای عظیم نفتی، همچنان به واردات انرژی وابسته مانده و قطع برق گسترده، خطر ناآرامیهای اجتماعی را بهویژه در دورههای اوج مصرف افزایش میدهد و میتواند شکنندگی ساختار سیاسی و اجتماعی این کشور را تشدید کند.
پیامدهای احتمالی و سناریوهای آینده
عراق ممکن است با خاموشیهای طولانیمدت روبهرو شود؛ وضعیتی که فعالیتهای اقتصادی، خدمات درمانی و زندگی روزمره مردم را مختل میکند و میتواند اعتراضهایی مشابه تظاهرات گسترده برق در سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ را رقم بزند.
این بحران ممکن است بغداد را ناچار کند بهدنبال تامینکنندگان جایگزین برود یا مذاکرات خود با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را تسریع کند؛ هرچند محدودیتهای زیرساختی، راهحلهای کوتاهمدت را دشوار کرده است. برخی ناظران معتقدند ایران ممکن است از انرژی بهعنوان اهرم فشار برای بازنگری در شرایط پرداخت یا برای ابراز نارضایتی از همسویی عراق با سیاست تحریمی آمریکا استفاده کند.
در همین حال، تصمیم واشنگتن برای لغو معافیت تحریمی، عملا وابستگی انرژی عراق را به یک ابزار فشار سیاسی تبدیل کرده و نفوذ تهران بر ثبات داخلی بغداد را افزایش داده است.
