تولید برق از صرفه اقتصادی افتاده است! / بر اساس حکم برنامه هفتم باید ۶۰ درصد از مبادلات برق در بورس انرژی انجام شود
به گزارش تجارت نیوز،
بحران ناترازی انرژی که سال‌های گذشته بیشتر در بخش صنعتی مشهود بود، امسال شدت بیشتری یافت و به بخش خانگی کشیده شد.
علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز بیان کرده است، نگاه غیراقتصادی به کالایی نظیر برق یکی از اصلی‌ترین دلایل ایجاد ناترازی و بحرانی شدن وضعیت تامین برق است.
صاحبان صنایع کشور نیروگاه را یک صنعت نمی‌دانند
*بورس انرژی چقدر توانسته با دولت لابی یا مذاکره کند تا وزارتخانه‌ها را مجاب کند برای اینکه به سمت آزادسازی قیمت انرژی برویم؟ یا اینکه انرژی در بورس با یک کف و سقف قیمتی عرضه شود که برای تولید‌کننده هم به یک میزانی جذاب باشد تا بخواهد افزایش تولید بدهد.
واقعیت این است که برق برای بسیاری از صاحبان صنعت، خدمتی است که دولت وظیفه دارد در اختیار آنها قرار بدهد. برای یک صاحب نیروگاه، برق یک کالای اقتصادی مشابه سایر کالاهاست.
به تعبیر من خیلی از مسئولان یا سیاستگذاران و صاحبان صنایع کشور ما هنوز برق را یک کالا یا نیروگاه را یک صنعت نمی‌دانند و به محض اینکه برق قطع شود شاکی هستند؛ در حالی که ممکن است کمبود خیلی از محصولات دیگر هم در کشور پیش بیاید.
درست است که برق یک مفهوم زیرساختی است و باید فراهم شود، ولی به چه قیمتی باید فراهم شود؟ این برای کسی مهم نبوده است!
اگر بخواهیم ریشه‌ای صحبت و موضوع را آسیب‌شناسی کنیم باید بگوییم از مقطعی در کشور خصوصی‌سازی را اجرا کردیم؛ این خصوصی‌سازی را در صنعت نیروگاهی هم انجام دادیم و حدود 60 درصد تولید برق کشور ما را نیروگاه‌های غیردولتی تولید می‌کنند. ولی سازوکار روابط مالی بین نیروگاه‌ها و دولت و وزارت نیرو را متناسب با تغییر این وضعیت تغییر نداده‌ایم!
به همین دلیل تولید برق از صرفه اقتصادی افتاده است و ما شاهد هستیم که انگیزه چندانی برای بخش غیردولتی به منظور تولید برق و ایجاد نیروگاه‌ها وجود ندارد.
ارزش معاملات بازار برق بورس انرژی به 14 همت رسیده است
*بورس انرژی چقدر توانسته در این موضوع نقش ایفا کند و اصلاً برنامه‌ای برای آن دارد یا خیر؟
ما در بورس انرژی زیرساخت مبادله برق را داریم که کاملاً فراهم شده است. در سال 99 هیات وزیران مصوبه‌ای را ابلاغ کرد که بر مبنای آن، در مرحله اول صنایع بالای پنج مگاوات و در سال 1400 صنایع بالای یک مگاوات وارد بورس شوند و مبادلات آنها در بورس انجام شود که صنایع مستقیماً با نیروگاه‌ها فعال باشند.
با پیگیری‌هایی که در دو سال گذشته انجام شد، در حقیقت چند حکم قانونی خوب در قالب قانون مانع‌زدایی از صنعت برق و برنامه هفتم ابلاغ و مصوب شد. از اردیبهشت سال جاری اصلاح ساختار مالی صنعت برق در وزارت نیرو کلید خورد و تاکنون حدود 14 همت میزان معاملات بازار برق امسال در بورس انرژی بوده که در حدود 12 همت آن معاملات نیروگاه‌های حرارتی بوده و این جریان نقدینگی را وارد نیروگاه‌ها کرده است.
بر اساس حکم برنامه هفتم 60 درصد از مبادلات برق باید در بورس انرژی انجام شود
*بورس انرژی چه گام‌هایی در جهت توسعه ابزارهای خود برای بهبود وضعیت معاملات نیرو و انرژی برداشته است؟
برنامه‌های توسعه کاملی در حوزه برق داریم. همین آذرماه امسال بازار جبرانی برق را راه‌اندازی کردیم تا مشکلات صنایع کمتر شود و آن مقدار برقی را که کمتر خریده‌اند و نیاز دارند در یک بازار جبرانی تامین کنند. زیرساخت نیروگاه‌های خودتامین صنایع هم از آذرماه فراهم شد که عرضه داشته باشند. این موضوع برای صنایع خیلی جذاب بود و از آن استقبال کردند.
بحث ثبت قراردادهای بالای 20 مگاوات در بورس هم در میان بود که به شفافیت بازار به‌شدت کمک می‌کند. برخی از صاحبان نیروگاه‌ها، بعضی از خرده‌فروشی‌هایی که قراردادهای خاصی دارند و روابط خاصی داشتند، به‌جد مخالف‌اند، از این شفافیت فراری هستند و انواع بهانه‌ها را هم می‌آورند. ما هم زیرساخت توسعه بازار برق خود را داریم و به‌شدت پیگیر هستیم.
خوشبختانه در برنامه هفتم حکمی آمده مبنی بر اینکه 60 درصد از مبادلات برق باید در بورس انرژی انجام شود. امسال حدود 30 درصد مبادلات برق در بورس بود. ما آمادگی داریم 100 درصد معاملات برق کشور را در بورس انرژی انجام بدهیم.
مشروح این گفت‌وگو را می‌توانید در گزارش «سیاستگذاران هنوز برق را کالا نمی‌دانند!» مطالعه و مشاهده کنید.