مرگ ۵۰ درصد از ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۵ + اینفوگرافیک
بازار ارزهای دیجیتال با پتانسیل رشد خیره‌کننده خود شناخته می‌شود، اما روی دیگری نیز دارد: ریسک بالا و پروژه‌هایی که موفق به بقا نمی‌شوند. آماری نگران‌کننده از کوین‌گکو (CoinGecko)، یکی از منابع معتبر داده‌های ارز دیجیتال، ابعاد واقعی این ریسک را نشان می‌دهد. این گزارش حاکی از آن است که حدود ۵۰ درصد از تمام ارزهای دیجیتالی که در سال‌های اخیر لیست شده‌اند، تاکنون شکست خورده‌اند! این آمار، به‌خصوص با توجه به تعداد عظیم شکست‌ها در سال ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، زنگ خطری جدی برای تمام فعالان این بازار محسوب می‌شود.
مقیاس مشکل: نیمی از رمزارزها شکست خورده‌اند
بر اساس گزارش کوین‌گکو که داده‌های پلتفرم گکوترمینال (GeckoTerminal) را از سال ۲۰۲۱ تا ۳۱ مارس ۲۰۲۵ بررسی کرده است، از نزدیک به ۷ میلیون ارز دیجیتال و توکن که در این پلتفرم لیست شده‌اند، ۳.۷ میلیون مورد از آن‌ها دیگر معامله نمی‌شوند و در دسته پروژه‌های «شکست خورده» یا «مرده» قرار گرفته‌اند.
این یعنی ۵۲.۷ درصد از کل رمزارزهای لیست شده در این بازه زمانی، موفق به بقا نشده‌اند.
سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵: پاندمی مرگ پروژه‌ها
نکته هشداردهنده‌تر، تمرکز این شکست‌ها در سال‌های اخیر است. بخش عمده این ۳.۷ میلیون پروژه شکست خورده، مربوط به سال‌های ۲۰۲۴ و اوایل ۲۰۲۵ هستند.
به صورت نگران‌کننده‌ای، تنها در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ (تا ۳۱ مارس)، ۱.۸ میلیون ارز دیجیتال شکست خورده‌اند. این رقم به تنهایی، نزدیک به نیمی (۴۹.۷ درصد) از کل شکست‌های ثبت شده از سال ۲۰۲۱ تاکنون را شامل می‌شود!
سال ۲۰۲۴ نیز شاهد آمار بالایی از شکست پروژه ها بود؛ نزدیک به ۱.۴ میلیون پروژه که ۳۷.۷ درصد از کل شکست‌های ۵ سال اخیر را تشکیل می‌دهند. در مقایسه، شکست پروژه ها بین سال های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ تنها ۱۲.۶ درصد از کل شکست های ثبت شده در این بازه زمانی بوده است.
چرا این اتفاق افتاد؟ سیل پروژه‌های جدید و آسانی راه‌اندازی
افزایش نجومی در تعداد پروژه‌های ارز دیجیتال یکی از دلایل اصلی بالارفتن آمار شکست است. تعداد پروژه‌های لیست شده از ۴۲۸,۳۸۳ مورد در سال ۲۰۲۱ به نزدیک ۷ میلیون در سال ۲۰۲۵ رسیده است.
بخش زیادی از این افزایش شدید، ناشی از پلتفرم‌هایی مانند پامپ‌دات‌فان (pump.fun) است که فرآیند ایجاد توکن را بسیار ساده کرده‌اند. این موضوع منجر به ورود سیل عظیمی از میم کوین ها و پروژه‌هایی با تلاش پایین به بازار شده است.
سال ۲۰۲۴ به تنهایی شاهد راه‌اندازی بیش از ۳ میلیون پروژه جدید بود که طبیعتاً بسیاری از آن‌ها پروژه‌های کم‌ارزش یا با عمر کوتاه بوده‌اند و در نهایت شکست خورده‌اند.
مرگ پروژه‌ها در گذر زمان (آمار کوین‌گکو)
تعداد پروژه‌های ارز دیجیتال که در هر سال شکست خورده‌اند (بر اساس سالی که آخرین معامله فعال داشته‌اند):
سال ۲۰۲۱: ۲,۵۸۴ پروژه
سال ۲۰۲۲: ۲۱۳,۰۷۵ پروژه
سال ۲۰۲۳: ۲۴۵,۰۴۹ پروژه
سال ۲۰۲۴: ۱,۳۸۲,۰۱۰ پروژه
سال ۲۰۲۵ (تا ۳۱ مارس): ۱,۸۲۱,۵۴۹ پروژه
نتیجه‌گیری: هشداری جدی برای سرمایه‌گذاران
آمار کوین‌گکو زنگ خطری جدی برای تمام فعالان بازار ارز دیجیتال است. این داده‌ها به وضوح نشان می‌دهند که بخش بزرگی از پروژه‌های رمزارز، به‌خصوص آن‌هایی که در سال‌های اخیر و با سهولت بیشتر راه‌اندازی شده‌اند، موفق به بقا نمی‌شوند.
اگرچه این آمار نگران‌کننده است، اما به معنای پایان بازار کریپتو نیست. بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) و بسیاری از پروژه‌های معتبر و باسابقه همچنان به حیات خود ادامه می‌دهند.
این آمار بیشتر نشان‌دهنده ریسک بسیار بالا در حوزه آلت کوین های جدید، میم کوین‌ها و پروژه‌های کم‌ارزش است.
برای موفقیت در این بازار، تحقیق کامل درباره هر پروژه قبل از سرمایه‌گذاری (DYOR)، درک ریسک‌های مرتبط با پروژه‌های جدید و میم کوین‌ها، و مدیریت سرمایه بسیار حیاتی است. آمار شکست بیش از ۵۰ درصدی، یادآوری قدرتمند است که همه پروژه‌های رمزارز آینده‌دار نیستند.
برای دسترسی به داده‌ها و ابزارهای تحلیلی برای تحقیق بهتر درباره پروژه‌های ارز دیجیتال، آکادمی تبدیل را دنبال کنید.
سوالات متداول
منظور از «ارز دیجیتال شکست خورده» یا «مرده» چیست؟ به ارز دیجیتال یا توکن‌هایی گفته می‌شود که پس از لیست شدن و داشتن حداقل یک معامله فعال، دیگر معامله نمی‌شوند و به نظر می‌رسد توسعه یا حمایت از آن‌ها متوقف شده است.
چرا تعداد رمزارزهای شکست خورده در سال‌های اخیر اینقدر افزایش یافته است؟ افزایش شدید ناشی از دو عامل اصلی است: اول، افزایش نجومی در کل تعداد پروژه‌های ارز دیجیتال و دوم، آسان شدن فرایند ایجاد توکن با پلتفرم‌های جدید که منجر به ورود پروژه‌های کم‌ارزش و میم کوین‌های بی‌هدف به بازار شده است.
آیا این آمار نشان می‌دهد کل بازار رمزارز در حال سقوط است؟ خیر. این آمار بیشتر مربوط به شکست آلت‌کوین‌ها و توکن‌های جدید و کم‌ارزش است. پروژه‌های بزرگتر و معتبرتر معمولاً پایداری بیشتری دارند.